سومین نشست کارگاه نویسندگی خلاق روز جمعه (۵ عقرب) توسط استاد نادر احمدی شاعر، نویسنده و مترجم کشور به‌طور آنلاین، برگزار گردید.
در این نشست، ابتدا اشتراک‌کنندگان نتایج مطالعۀ خود از کتاب «برچه‌های سرخ و کوچه‌های سبز» اثر رضا برجی را توضیح دادند و داشتن لهجه خاص، وسعت حوزه واژگانی، داشتن معلومات زیاد، استفاده از استعاره، تشبیه و کنایه، ساختار جمله‌ها و استفاده از کلمات و اصطلاحات عامیانه را از جمله ویژگی‌های این کتاب برشمردند. سپس استاد احمدی ضمن تأکید بر مطالعه حداقل 2 ساعت و نوشتن نیم‌ساعت در شبانه‌روز، به شاخص‌های مهم خاطره پرداخت و هرکدام را به صورت مفصل تشریح نمود.
ویژگی‌های مهم یک خاطره
- زمان: تقویم‌بنیاد بودن خاطره از شاخص‌های مهم یک خاطره خوب محسوب می‌گردد. هرچند که داستان هم خالی از زمان‌بندی نیست اما خاطر بیشتراز داستان تقویم‌بنیاد است. روایت خاطره بر بستر زمان شکل می‌گیرد، در بستر زمان فکر و نوشته می‌شود. اگر رویدادی را دیدید، حتماً زمان آن را ثبت کنید. از این لحاظ زمان در خاطره خیلی مهم به نظر می‌رسد. زمان در واقعه‌نگاری یک اصل است. برای این‌که خاطره ملموس باشد باید به زمان آن دقت کنیم. هرچه زمان آن دقیق‌تر باشد، خاطره ملموس‌تر می‌شود. مثل یادآوری روز، شب، صبح، چاشت، عصر، ماه، سال، فصل، ساعت، دقیقه، ثانیه و ایام هفته.
- هدف، ایده، پیام و محتوا: خاطره باید حامل محتوا و پیام خاص باشد. نویسنده باید هدف خود از نوشتن را مشخص نماید. باید روشن کند که قرار است با این نوشته چه کند؟ چه پیامی را به خواننده انتقال دهد؟ چه اندیشه‌ای را و چه چیزی را؟ درصورتی‌که هدف از نوشتن معلوم نباشد نوشته‌اش ارزش خواندن را هم نخواهد داشت. هم‌چنین هدف باعث انسجام نوشته شده نویسنده را از پراکنده‌گویی نجات می‌دهد.
- صداقت: خاطره در واقع نقل رویداد است که شخص آن را مستقیم تجربه کرده یا مشاهده کرده است. نویسنده باید آنچه را آن طوری‌که اتفاق افتاده بیان کند نه آن گونه که می‌خواهد. شما در خاطره‌نویسی باید انسان صادق باشید ولو آن خاطره به ضرر شما باشد. نویسنده اول خاطره را برای خودش می‌نویسد. چون می‌خواهد خود را از درگیری ذهنی تخلیه نماید. لذا باید باخودش صادق باشد. بیان یک اتفاق ممکن است برای انسان‌ها درآینده خیلی سازنده باشد.
- اطلاعات جانبی: اطلاعات جانبی به توضیح پیام رویداد خیلی کمک می‌کند و باعث می‌شود تا خاطره عینی‌تر و بهتر توضیح داده شود.
- روایت درون: از بیرون روایت نکنید. چون متن را خشک می‌سازد. باید به کاویدن درون خود هم بپردازید. واکنش‌های درونی خود را نیز ثبت کنید. مثل فحش دادن کسی به انسان. ناراحتی و عصبانیت خود را ذکر کنید. حس درونی خود را نیز در خاطره بیاورید. برای روایت حالات روانی نیاز دارید تا مطالعه روانشناسی هم داشته باشید.
- نداشتن قضاوت: در خاطره نباید قضاوت صورت گیرد. خاطره نقل و ثبت است که باید صادقانه باشد. وقتی از مکانی بازدید می‌کنیم باید آن را با جزئیات و با اطلاعات دقیق توصیف کنیم. سفرنامه ناصرخسرو را بخوانید.
- توصیف: اصل مهم در خاطره توصیف درست است. مثل توصیف پوست صورت، چین پیشانی، پلک زدن، گل، درخت، ماشین، چرخ خیاطی، چاینک چینی، گفتگوهای مردم، لهجه، آب و هوا، و… توصیف‌ها باید درست و مناسب باشند نه بیجا و نامناسب. هرنوع کلمه، ترکیب و جمله را که در خاطره استفاده می‌کنید باید در خدمت محتوای خاطره باشد تا بتواند تصویرواقعی را برای خواننده ارائه کند. توصیف باید در جهت رسیدن به هدف و غنامندی خاطره باشد.
گزارش از: عنایت مهدوی
یک پاسخ