فلسفۀ نامگذاری ولسوالی دایمیرداد متشکل است از «دای» و«میرداد». کلمۀ دهی، دهیو و دایهو در آغاز قرون میلادی با ساکهای ماورای آمو دریا به سوی این رودخانه آمده است (ارتوگریستن سن- شاهنشاهی ساسانیان). این کلمات به اختصار «دای» و«دی» شده، مفهوم سرزمین، اقلیم، طایفه و قبیله را افاده میکند(مرگژان- پانویس مجلۀ اوریان) «دی». دراوستا هم بشکل «دهیو» به معنی اقلیم آمده است. کلمۀ های «دای» «دی» و«تای» را درفرهنگ ادبیات جهان هم میتوان یافت همچنان این سه کلمه درلهجۀ مردم هزاره در نامهای انسانان به صورت فردی و در نام های قبیلوی به شکل صفت باقیمانده است. قبایل هزاره بنابرآمیزش با اقوام دیگر به قبیله های زیاد تقسیم شده اند، مثلاً قبیلۀ دای گندی به قبایل دولت بیگ, حیدر بیگ، چاوش وبرات قسمت شده اند، قبیلۀ دای زنگی به غلام بچه، ساغده و سنگجوی و قبیلۀ بهسود به دای میر داد، تیمور، بورجنگی، درویش علی وغیره تقسیم شده است ( مجلۀ غرجستان – آزادشاه منصور) . دای میرداد طوریکه دیده شد درمنطقۀ وسیع بهسود موقعیت دارد ومفهوم قبیلۀ میرداد ویا امیرداد را میرساند( افغانستان تاریخی – پوهاند یمین).
عزیز الله کهگدای
