- سلام بچههای عزیز! امیدوارم که خوب باشید. خوب! چه کسی میتواند بگوید که نزدیکترین ولایتی که به کابل قرار دارد کدام ولایت است؟
شکرالله دستش را بالا کرد.
- خوب بگو، کدام ولایت است؟
شکرالله: پروان
معلم تهمینه: درست است؛ اما آن ولایت را نام ببر که در مسیر کابل- قندهار قرار دارد.
مریم: ولایت میدان-وردک.
معلم تهمینه: آفرین! میدان-وردک یکی از ولایتهایی است که در نزدیک کابل قرار دارد و ازجمله ولایتهای مرکزی به شمار می‌رود. این ولایت با ولایتهای غزنی، لوگر، کابل، پروان و بامیان همسایه است. وسعت میدان- وردک مطابق آنچه در دانشنامه ویکی پدیا نقل شده، 9.934 کیلومتر مربع است. ولایت میدان-وردک هوای سرد دارد. درجه حرارت در تابستان به 30 درجه و در زمستان به منفی 20 درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
ولایت میدان-وردک ساحه هموار و کوهستانی زیادی دارد. دشت توپ یکی از ساحات بسیار هموار آن است و سلسله کوه پغمان، کوه‌های چک و سیدآباد، ساحات کوهستانی آن را تشکیل میدهند. گندم، جو، جواری، کچالو، زردک، سیب، زردآلو ازجمله محصولات زراعتی آن میباشند. مردم وردک محصولات وطنی خود را برای فروش به کابل میآورند. در گذشته راهها پخته نبود؛ لذا توسط شتر یا خر این مواد را به کابل انتقال میدادند. حالا که راهها قیر شده‌اند، توسط موتر انتقال میدهند. سرک کابل- قندهار از همین مسیر میگذرد؛ لذا این ولایت موقعیت خوبی پیداکرده است. برق‌آبی چک وردک ظرفیت 336 کیلووات در ساعت را دارد که مردم محل از آن استفاده میکنند.
مریم: معلم صاحب! معدن هم دارد؟
سنگ مرمر، میدان-وردک
معلم تهمینه: بلی! در ولایت میدان-وردک سنگ مرمر، آهن، بیرایت(1) و …یافت میشود. آب‌معدنی کاربونیت(2)دار هم زیاد است. دریای میدان، دریای جلگه و بندچک، دریای خوات و کجاو به مردم محل کمک کرده‌اند تا این ولایت زمینهای حاصل‌خیز داشته باشند.
مریم: میدان-وردک چند ولسوالی دارد؟
معلم تهمینه: ببخشید! باید در اول میگفتم. ولایت میدان-وردک داری چند ولسوالی دارد که به نامهای جلریز، جَغَتو، چکِ وردک، حصه اول بهسود، دایمیرداد، سیدآباد، مرکزِ بهسود، نِرخ یاد میشود. مرکز این ولایت میدان شهر است.
سیب میدان-وردک
این چیزها را خوب حفظ کنید تا از یادتان نرود.
بچه‌ها با یک‌صدا: باشد معلم صاحب!
- فعلاً خداحافظ!
- خداحافظ
پی‌نوشت‌ها:
- بیرایت ماده ایست که در تفحصات استخراج نفت گاز به کار می‌رود. موجودیت آن در بعضی از نقاط افغانستان تثبیت گردیده است. مهم‌ترین معادن آن در جنگلات هرات است که ضخامت رگ‌های آن از نیم تا ۳ متر می‌رسد و هر رگ آن ۳۰ تا ۳۰۰ متر طول دارد. محتویات بیرات در این رگ‌ها ۸۵ تا ۹۵ درصد تثبیت‌شده است؛ و ذخایر مجموعی آن به 8،1 میلیون تن بالغ می‌گردد.
- به‌طور مثال در حوزۀ شهر کابل آب‌ها ازنظر کیفیت به انواع آب‌های کلسیم‌دار، آب‌های مگنیزیم دار، آب‌های بای کاربونیت دار دسته‌بندی‌شده‌اند.
