10 حمل 1403

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Print

شماری از داکتران در شهر کابل، خوردن «قدید» را برای افراد بالاتر از ۷۵ سال مضر می‌دانند و می‌گویند خوردن بیش از حد گوشت لاندی باعث ازدیاد تکلیف قلبی و امراض سرطانی می‌شود.

قدید گوشت قاق شده‌ی گوسفند لاندی است که بسیاری از مردم روستاها و گاه شهرها در زمستان از آن استفاده می‌کنند. این نوع غذا، از غذاهای مشهور زمستانی در افغانستان است.

استفاده از گوشت لاندی از گذشته‌های بسیار دور تا کنون در میان مردم افغانستان به‌ویژه آن‌هایی که شغل شان مالداری است رواج دارد.

WhatsApp Image 2023 01 09 at 10.00.53

کاکا صابر ۸۲ساله یکی از دکانداران کارته‌سه شهر کابل می‌گوید: «ما از گاه تا گاه در زمستان از گوشت لاندی استفاده می‌کردیم و حالا هم استفاده می‌کنیم. پختن و خوردن گوشت قاق یا گوشت لاندی را خیلی دوست دارم و خیلی بوی خوب و خاص دارد.»

او که باشنده‌ی اصلی ولایت پنجشیر است می‌افزاید: «در اول بهار گوسفندی را خریداری می‌کردیم. در تابستان آن را چاق نموده و در آخر پاییز آن را ذبح می‌کردیم. دل‌، جگر و گرده آن را پخته کرده اقارب نزدیک خود را دعوت می‌کردیم. کله پاچه آن را به افراد فقیر می‌دادیم. گوشت گوسفند را توته توته نموده به یک ریسمان آویزان می‌کردیم تا خوب خشک و قاق شود سپس در زمستان از آن استفاده می‌کردیم.»

سمیرا ۵۰ساله نیز حسرت روزهایی را می‌خورد که از گوشت لاندی استفاده می‌کرد. او که اکنون به دلیل شهرنشینی از گوشت قدید استفاده نمی‌کند می‌گوید: «در اول بهار چوچه گوسفند یعنی بره را پدرم خریداری می‌کرد. من و مادرم از زمین های زراعتی برای گوسفند علف می‌آوردیم. نان قاق و کنجاره می‌دادیم تا گوسفند خوب چاق شود.»

پدر سمیرا بعد از ذبح گوسفند لاندی (گوسفندی که برای زمستان نگه‌داری می‌شود)، موی آن را در آتش تنور می‌سوزاند (جرمیله میکرد) تا کاملا از پوست جدا شود و از بین برود. سپس گوشت آن را توته توته نموده سوراخ می‌کرد. بعد در ریسمان یا چوب باریک جیل می‌نموده و در تهکوی آویزان می‌کرد تا خشک و آماده خوردن شود. سمیرا می‌گوید: «در زمستان گوشت لاندی را با دو شلغم یا کچالو و زردک مخلوط کرده غذای شوربا جور می‌کردیم.»

البته در برخی از مناطق گوشت گوسفند توته توته نمی‌شود بلکه گوسفند را بعد از ذبح، در دو سیخ آویزان می‌کنند. سپس در ایام زمستان به‌خصوص در چله که سردترین روزها و ماه‌های زمستان است به شکل شوربا همراه با ترکاری، زیر برنج می‌گذارند و یا به شکل یخنی و شوربا آماده و استفاده می‌کنند.

در سال‌های اخیر استفاده از گوشت قدید کمرنگ شده است و مردم به دلیل فقر و تنگدستی قادر به نگه‌داری گوسفند لاندی نیستند؛ خصوصا در شهرها مردم عقیده دارند که گوشت لاندی باعث به وجود آمدن امراض گوناگون می‌شود.

داکتر یما و داکتر ظفر دو دن از داکتران داخله عمومی‌موظف در یکی از شفاخانه های شهر کابل می‌گویند خوردن گوشت قدید سبب به وجود آمدن امراض قلبی و سرطانی می‌شود.

داکتر یما به خبرگزاری فرهنگ می‌گوید : «چون گوشت قدید چرپ است، خوردن آن برای بعضی از بیماران اصلاً توصیه نمی‌شود.»

به گفته‌ی او خوردن قدید برای افرادی که فشار خون، تکلیف قلبی یا اسکمیک قلبی دارند، یا کلان‌سن هستند یعنی سن شان از ۷۵ به بالاست،

باعث به وجود آمدن بعضی از امرض سرطانی می‌شود.

وی می‌افزاید: «افرادی که وزن زیاد دارند و فعالیت فزیکی انجام نمی‌دهند، نباید از گوشت قاق یا گوشت لاندی استفاده کنند و یاهم احتیاط نمایند.»

داکتر ظفر نیز می‌گوید: «خوردن و مصرف کردن بیش از حد گوشت قدید به دلیل داشتن پروتین زیاد، برای افرادی که تکلیف گرده دارند توصیه نمی‌شود.»

به گفته‌ی وی مصرف زیاد گوشت‌های سرخی برای همه‌ی افراد زیان‌آور است. او می‌افزاید: «چون این گوشت قاق می‌شود مکروب بیشتر دارد. لذا خوردن آن برای همه افراد مناسب نیست.»

این در حالی است که هنوز بسیار از افراد روستایی از گوشت لاندی استفاده می‌کنند و استفاده از آن در میان مردم روستا مثل یک فرهنگ از گذشته باقی مانده است. مردم ولایت‌های پنجشیر، کابل، مزار، هرات، قندهار، بدخشان، بامیان، غزنی و میدان وردک از گوشت قدید همه‌ساله استفاده می‌کنند.

تیموری

لینک کوتاه:​ https://farhangpress.af/?p=4599

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین مقالات